Słowacja

26 października, 2022 admin

Republika Słowacka

	Słowacja
Powierzchnia km²	49 035 km²
Klimat	górska odmiana klimatu umiarkowanego ciepłego przejściowego
Liczba ludności w mln (2020)	5,4
Gęstość zaludnienia os/km²	110
Stolica	Bratysława
Język urzędowy	słowacki
Waluta	EURO
PKB na osobę USD (2023)	24 470,24

Słowacja to małe państwo w Europie Środkowej, mające powierzchnię 49 tys. km. Podobnie jak Republika Czeska nie posiada bezpośredniego dostępu do żadnego morza, czyli jest krajem śródlądowym. Państwo słowackie powstało w 1993 roku w wyniku rozpadu Czechosłowacji. Stolicą Słowacji jest Bratysława. Słowacja to kraj w większości wysokogórski – najwyższym szczytem kraju jest położony w Tatrach – Gerlach – 2655 m n.p.m. Przez Słowację (w tym Bratysławę) przepływa Dunaj – druga największa rzeka Europy.

Skład etniczny: Słowacy są najliczniejsi, stanowią 84% ludności kraju. Na pograniczu Słowacko-Węgierskim znajduje się silna i liczna mniejszość węgierska (niecałe 8% ludności – ponad 420 tys. Węgrów). Oprócz tego na Słowacji mieszka około 100 tys. Romów (2% ludności). Liczba Polaków na Słowacji jest niewielka, liczy około 2500 osób. Szacuje się że od czasów inwazji Rosji na Ukrainę, na Słowacji przebywa około 160 tys. Ukraińców.

Warunki naturalne Słowacja

Słowacja jest krajem górskim. Większą część powierzchni państwa zajmują Karpaty, w tym:

Beskidy – wzdłuż granicy z Polską i Republiką Czeską;
Tatry i Pieniny – wzdłuż granicy z Polską;
Niżne Tatry – pasmo gór wysokich w środkowej części kraju; „mniejszy brat” (2043 m n.p.m.) głównego pasma Tatr o niemal identycznej budowie geologicznej, na którą składają się głównie twarde granity i łupki krystaliczne oraz miękkie wapienie krasowe;
Rudawy Słowackie – pasmo gór średnich na południu kraju; w ich części zachodniej występują m.in. skały i formy wulkaniczne, np. kaldera Polana (1458 m n.p.m.) – rozległe obniżenie terenu w szczytowej części wulkanu, powstałe w wyniku zniszczenia wierzchołka przez erupcję, część wschodnią, nazywaną Słowackim Rajem, budują krasowe wapienie pełne różnorodnych form skalnych, np. dużych jaskiń.

Oprócz silnie pofałdowanych terenów górskich wzdłuż południowych granic Słowacji rozciągają się obszary płaskie. W części środkowej jest to wapienny płaskowyż zwany Krasem Słowacko ‑ Węgierskim. Na południowym zachodzie leży Nizina Naddunajska będąca częścią Małej Niziny Węgierskiej. Na południowym ‑ wschodzie położona jest Nizina Wschodniosłowacka stanowiąca część Wielkiej Niziny Węgierskiej. W sumie niziny zajmują niespełna 20% powierzchni Słowacji.

Słowacja jest krajem przemysłowo‑rolniczym. W słowackim przemyśle dużą rolę odgrywa hutnictwo żelaza i związany z nim przemysł elektromaszynowy. Obecnie hutnictwo, skoncentrowane w Koszycach, bazuje na rudach żelaza importowanych z Ukrainy. Stal wykorzystywana jest m.in. do produkcji uzbrojenia, samochodów (Citroen, Peugeot, Kia, Hyundai) czy artykułów gospodarstwa domowego (Sony, Samsung, Whirlpool).

Na Słowacji nadal pozyskuje się pewne ilości węgla brunatnego, gazu ziemnego, złota i srebra oraz magnezytów i bentonitów. Natomiast lasy dostarczają surowca dla przemysłu drzewnego.

Dobrze rozwinięta jest słowacka energetyka. W kraju działają dwie elektrownie atomowe (Mohovce i Bohunice) wytwarzające połowę całej produkowanej energii. Na górskich rzekach powstało wiele małych elektrowni wodnych. Są też oczywiście elektrownie cieplne, które spalają m.in. miejscowy węgiel brunatny. Słowacja wytwarza niewielkie nadwyżki energii elektrycznej i jest jej eksporterem.

Jednym z najważniejszych sektorów gospodarki Słowacji jest turystyka, ze względu na walory środowiska naturalnego.

Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO na Słowacji obejmuje 8 obiektów, w tym 2 przyrodnicze:

Bańska Szczawnica (stare miasto);
Lewocza i Spisz wraz z zabytkami kultury (miasto i zamek);
Vlkolínec (grodzisko wiejskie w górach);
Słowacki Kras i jaskinie krasowe Aggtelek;
Zespół miejski Bardejowa;
Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy (wspólnie z Polską, Czechami i wieloma innymi krajami Europy);
Drewniane kościoły i cerkwie w słowackiej części regionu Karpat;
Granice Imperium Rzymskiego – Limes naddunajski (część zachodnia);

Tatry Słowackie mają większą powierzchnię i są wyższe niż w Polsce. Są też lepiej zagospodarowane, oferując dłuższe szlaki piesze, rowerowe i narciarskie, a także więcej schronisk i innych obiektów turystycznych. Przykładem może być wielki park wodny Tatralandia znajdujący się u podnóża gór, w którym przez cały rok można kąpać się w gorących wodach mineralnych. Również tereny krasowe na południu – Słowacki Raj w Rudawach czy Kras Słowacko‑Węgierski – swymi malowniczymi krajobrazami, bogatymi w fantazyjne formy skalne, corocznie przyciągają rzesze turystów.

Atrakcje turystyczne Słowacji


Zespół miejski Bardejowa – prastare miasto Bardejów leży w północnowschodnim zakątku Słowacji.	Domica – słowacka część słowacko-węgierskiego systemu jaskiniowego Baradla, największego w Krasie Słowacko-Węgierskim. Znajduje się w południowej części powiatu Rożniawa, na terenie Parku Narodowego Kras Słowacki.

Demianowska Jaskinia Lodowa – część systemu Jaskiń Demianowskich na Słowacji, znajdująca się na obszarze Niżnych Tatr, w zachodnich stokach Demianowskiej Góry (1304 m) i Kurence (1284 m). Należy do najbardziej znanych lodowych jaskiń na świecie. Ścieżka dydaktyczna Demianowska Jaskinia Lodowa;	Park Narodowy „Wielka Fatra” znajduje się w Karpatach Zachodnich i umożliwia podziwianie niezwykłych krajobrazów.

Spływ Dunajcem odbywa się w ciągu granicy Polsko-Słowackiej i jest atrakcją na skalę europejską – organizują go zarówno Polacy jak i Słowacy.	Słowacki Raj jest częścią łańcucha Słowackich Rudaw. Na turystów czeka tu 300 km szlaków pieszych i 150 km tras rowerowych. Słowacki Raj – Co Warto Zobaczyć?